Prolaps/verzakkingsklachten

Prolaps/verzakkingsklachten

Een prolaps of een verzakking is het verzakken of afglijden van de bekkenorganen door de vagina en door de bekkenbodemspieren. Eén van de taken van de bekkenbodemspieren is het ondersteunen van de bekkenorganen. Indien de bekkenbodem deze functie niet meer goed kan uitoefenen, kunnen de bekkenorganen door de vagina naar beneden glijden. Een verzakking is geen ernstige aandoening in de zin van levensbedreigend maar heeft wel veel invloed op de kwaliteit van leven.

Onder de bekkenorganen verstaan we:

  • Blaas en urinebuis (voorzijde)
  • Baarmoeder (midden)
  • Vaginatop (indien de baarmoeder verwijderd is)
  • Endeldarm (achterzijde)
  • Dunne darm (de dunne darm glijdt tussen de vagina en de endeldarm naar beneden)

 

Er kan één orgaan verzakken maar ook meerdere organen tegelijkertijd.

 

Een verzakking ontstaat doordat het ophangsysteem van de bekkenorganen is verzwakt. De verzakking zal bij buikdrukverhoging (hoesten, niezen, tillen, persen, overgewicht en buikspieroefeningen) naar beneden worden geduwd. De bekkenbodem kan bij aanspanning ondersteuning bieden. Wanneer de draagkracht van de bekkenbodemspieren niet genoeg is om de buikdruk op te vangen kan de verzakking verergeren. Er is een disbalans ontstaan tussen de kracht waarmee de buikdruk op de bekkenbodem drukt en de draagkracht van de bekkenbodem.

Het kan zijn dat de bekkenbodemspieren niet goed functioneren; misschien zijn ze te gespannen of te zwak of spannen ze niet op het juiste tijdstip aan. Daarnaast kan ook de buikdruk zijn toegenomen door diverse oorzaken.

Oorzaken die kunnen zorgen voor een niet goed functioneren van de bekkenbodem zijn: zwangerschap, bevalling, menopauze, operaties in onderbuik, neurologische aandoeningen, grotere trauma’s.

Oorzaken die kunnen zorgen voor een toename van de buikdruk zijn: zwangerschap, overgewicht, chronisch hoesten bij astma/COPD of roken, obstipatie, zwaar lichamelijk werk, niezen en persen.

 

Welke klachten geeft een verzakking

Een verzakking hoeft geen klachten te geven. Veel vrouwen merken niets of alleen dat er iets door de vagina naar buiten gaat zakken. Ze voelen dan vaak een bal of bult in hun vagina. Dit noemen we een bulge. Een zichtbare of voelbare bulge wijst altijd op een verzakking.

Soms melden vrouwen een moe en zwaar gevoel in de onderbuik en de lage rug. Deze bulge en het zware gevoel nemen vaak toe in de loop van de dag maar geven over het algemeen geen pijn. Ze nemen weer af wanneer men gaat liggen. Wanneer de verzakking gezakt is tot op of nabij de ingang van de vagina, kan deze mogelijk wel/meer klachten geven.

Een verzakking kan ook invloed hebben op de bekkenorganen. Omdat deze erg dicht bij elkaar liggen, beïnvloeden ze elkaar. Afhankelijk van de soort verzakking zien we vaak klachten als:

  • Plasklachten: urineverlies, onbeheersbare drang, niet goed leeg kunnen plassen, mogelijk

blaasontstekingen, vaak bij verzakkingen aan de voorzijde van de vagina

  • Ontlastingsklachten: verlies van ontlasting en windjes, obstipatie, heftige drang voor

ontlasten, bij verzakkingen aan de achterzijde van de vagina

  • Seksuele klachten: vrouwen ervaren dat er ‘iets’ zit in de vagina waardoor penetratie

belemmerd wordt, dit zien we bij zowel verzakkingen aan de voor- en achterzijde van de

vagina als bij verzakkingen van de baarmoeder of de vaginatop

  • Loze aandrang op de ontlasting: vaak bij het verzakken van de dunne darm maar ook van

verzakkingen van de baarmoeder of endeldarm

  • Vaginale geluidsvorming: wanneer de vagina niet meer goed gesloten kan worden

 

De bekkenfysiotherapeut kijkt naar de aard en mate van de verzakking, het functioneren van de bekkenbodemspieren en het inzetten van de buikdruk. Zij probeert samen met u weer balans terug te brengen tussen de buikdruk en de draagkracht van de bekkenbodem. Dit betekent dat het functioneren van de bekkenbodemspieren door deze te trainen verbeterd wordt. Ook leert u op welke momenten de buikdruk toeneemt zodat u deze op adequate wijze op kunt vangen. Verder is het toiletgedrag belangrijk: het met zo min mogelijk druk leren lozen van urine en ontlasting.

Indien u geopereerd wordt aan de verzakking is het aan te raden eerst een bekkenfysiotherapeut te consulteren. Het is belangrijk uw bekkenbodem goed te kunnen gebruiken voor de ondersteuning van de organen en de buikdruk zo veel mogelijk te verminderen. Dan heeft u het beste resultaat en het meeste profijt van uw operatie.