Ontlastingsincontinentie of faecale incontinentie is het ongewild verlies van ontlasting op een voor de patiënt ongewenste tijd en plaats. Deze hinderlijke kwaal treft vooral oudere mensen. Volgens voorzichtige schattingen heeft 2 % van alle Nederlanders, die ouder zijn dan 45 jaar, last van ongewild verlies van ontlasting. Een beschadiging van de anale kringspieren is de meest voorkomende oorzaak van incontinentie voor ontlasting.
Als men vanaf de zindelijkheidstraining in de peuterjaren een goede en betrouwbare controle over de ontlasting heeft gekend, kan dat voor diegene die met incontinentie maken krijgt, zeer vernederend zijn. Het is begrijpelijk dat deze klacht vaak nog veel meer in de taboesfeer ligt dan ongewild urineverlies. Het niet of slecht op kunnen houden van winden kan hier een voorteken van zijn.
De oorzaken voor dit verschijnsel zijn talrijk, maar u kunt denken aan een trauma door een vaginale bevalling (totaal ruptuur) waardoor de bekkenbodem (met anale kringspier) beschadigd is. Andere oorzaken zijn verslapping van spier- en bindweefsel (bijvoorbeeld bij het ouder worden, tijdens en na de overgang), of bijvoorbeeld na een operatie in het onderste dikke darm-, endeldarm- en/of anale gebied. Het ontstaan van buitenwaartse aambeien door te hard persen kan schade berokkenen aan het afsluitmechanisme van de anus.
Behandeling
Belangrijk is in welke mate de cliënt zich gehandicapt voelt. Als de incontinentie alleen optreedt als de cliënt last heeft van diarree, is het uiteraard van belang de oorzaak van de diarree op te sporen en deze te behandelen. Is er sprake van een functiestoornis in de bekkenbodem, dan zal bekkenfysiotherapie een juiste behandelingsoptie kunnen zijn. Een goede beheersing van de bekkenbodem met extra aandacht voor de anale kringspier en een juiste waarneming van de ontlasting in de endeldarm vormen belangrijke aangrijpingspunten voor bekkenfysiotherapie.
