Voorste kruisband letsel

De voorste kruisband is een stevige band in het centrum van de knie waarvan het ene uiteinde aan het bovenbeen en het andere uiteinde aan het onderbeen vastzit. De naam zegt het al, de voorste kruisband loopt niet recht naar beneden maar gekruisd. De voorste kruisband voorkomt dat het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen naar voren verschuift. Wanneer door een ongeval een dwarse scheur in de kruisband ontstaat spreken we van een kapotte voorste kruisband (voorste kruisbandlaesie; voorste kruisbandruptuur; voorste kruisbandinstabiliteit).

Anatomie
De kruisbanden zijn aan de buitenkant van de knie niet zicht- of voelbaar. Ze bevinden zich binnen in de knie, en hebben een kruislings verloop, waarbij de voorste kruisband vóór de achterste kruisband langs gaat. De richting is -ruwweg- voor de voorste kruisband, van de buitenzijde achter-boven naar de voorzijde binnen-onder onder, en voor de achterste kruisband van de binnenzijde, van voor-boven naar de achter de buiten-onder.

De kruisbanden spelen, zoals al gezegd, een belangrijke functie bij het verzorgen van de stabiliteit van de knie. De voorste kruisband remt de beweging naar voren van het dijbeen t.o.v. het scheenbeen, terwijl de achterste kruisband de beweging naar achteren van het dijbeen t.o.v. het scheenbeen remt.
Uit het verloop van de kruisbanden blijkt verder ook dat bij het naar binnen draaien van de voet en het onderbeen de kruisbanden als het ware om elkaar heen draaien en de stabiliteit van het gewricht zo vergroot wordt, zie afbeelding hiernaast. Verder is nog van belang te weten dat bij volledige (over)strekking van de knie de kruisbanden sterk worden opgerekt.

Symptomen
Door het verscheuren van de voorste kruisband ontstaat er een bloeding in de knie waardoor de knie binnen enkele uren dik en pijnlijk wordt. Op het moment dat de kruisband scheurt wordt in 80% van de gevallen door de patiënt een knap gehoord. De knie kan niet meer worden gestrekt en de patiënt kan nauwelijks meer op zijn aangedane been lopen. In de regel verdwijnt na één à twee weken deze forse pijn en kan patiënt zijn knie weer voorzichtig belasten.
Na een langere periode kan er instabiliteits klachten ontstaan, in de vorm van de door de knie heen zakken.

De symptomen op een rijtje gezet:
• plotselinge pijn
• (een gevoel van) instabiliteit, het “er doorheen zakken”
• het voelen van een “plop” of “knap” in de knie
• zwelling, direct of binnen 12 uur, a.g.v. een bloeding in het gewricht
• soms het “op slot zitten” van de knie
• het volledig buigen en/of strekken van de knie is niet, of alleen met pijn, mogelijk

Diagnose
De arts zal u vragen in welk tijdsbestek de knie dik is geworden. Is dit binnen enkele uren het geval dan is er zeer waarschijnlijk bloed in de knie aanwezig. Wanneer er bloed in de knie aanwezig is, is de knie te pijnlijk om goed te onderzoeken. Het bloed kan uit de knie gehaald worden met behulp van een naald en een spuit en vervolgens kan de arts de knie gaan onderzoeken.Om de knie te onderzoeken zal deze licht gebogen moeten zijn. Vervolgens zal de arts het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen naar voren proberen te trekken.
Wanneer dit mogelijk is dan is er sprake van een kapotte voorste kruisband. Vervolgens zal hij in het ziekenhuis röntgenfoto’s laten vervaardigen van de knie om een eventuele botbreuk uit te sluiten. Is er sprake van bloed in de knie na een sportletsel dan betekent dit in 80% van de gevallen dat er sprake is van een kapotte voorste kruisband. Bij een paar procent is er sprake van een botbreuk en in de overige gevallen is er sprake van een kapselscheur.

Oorzaken
De voornaamste oorzaak van scheuren van de voorste kruisband zijn de sportactiviteiten, heel wat sporten zijn geassocieerd met mogelijke letsels van de band.
Voornamelijk sporten waarbij de voet stevig gefixeerd staat op de grond en de knie vervolgens snelle draaibewegingen moet maken (voetbal, basketbal) zijn verantwoordelijk. Bij voetbal komt ook nog vaak eens het rechtstreekse contact met de medespeler erbij.
Wanneer de knie dan stevig gedraaid wordt of overstrekt, hoort en voelt de patiënt vaak een luide ‘plop’ of krak, een kenmerkend teken van een kruisbandletsel.

Vrouwen zijn over het algemeen meer gevoelig voor kruisbandletsel, studies hebben aangetoond dat bij dezelfde sportactiviteit de kans op een scheur van de voorste kruisband bij vrouwen vier maal hoger is als bij mannen. De oorzaak hiervan zou liggen in een mindere kracht in de achterste bovenbeenspieren (hamstrings) die mede de knie stabiel kunnen houden bij sterk doorgedreven krachten op het gewricht.

Behandeling
De niet chirurgische behandeling
De behandeling van een voorste kruisbandletsel spitst zich toe op het verminderen van de zwelling van de knie en de pijn. Meestal wordt een rustgips of een brace aangelegd, locale ijs applicaties, rust en ontstekingsremmende/ pijnstillende medicatie opgestart.
Het stappen met krukken voor een paar dagen is aangewezen. Indien zich heel veel bloed in de knie bevindt, wordt een punctie uitgevoerd waarbij het bloed uit de knie gehaald wordt, dit geeft een duidelijke vermindering van de spanning en de pijn.
Na het verdwijnen van de meeste pijn wordt gestart met een progressieve kine behandeling, er worden ijspakkingen uitgevoerd om de zwelling verder te doen verminderen, elektrostimulatie voor de spieren en een toenemende mobilisatie van de knie wordt uitgevoerd.
Nadat de beweeglijkheid van de knie een gunstig verloop vertoont kan ook gestart worden met spierversterkende oefeningen van de quadriceps en de hamstrings.
In de periode waarin de spieren van het been niet voldoende sterk zijn is het vaak aangewezen om een kniebrace te dragen, dit is een maatwerk brace die gemaakt is om de knie stabiel te houden in afwezigheid van een normaal functionerende kruisband.

De chirurgische behandeling
Bij mensen waarbij vastgesteld wordt dat ondanks een intensieve oefentherapie de knie niet stabiel wordt om normaal te kunnen functioneren, is het aangewezen om de instabiliteit chirurgisch te corrigeren.
De belangrijkste doelstelling van deze behandeling is te verhinderen dat het onderbeen naar voor schuift t.o.v. het bovenbeen, met andere woorden de instabiliteit te herstellen zodat uw kniegewricht weer normaal kan functioneren.
Om over te gaan tot de operatie is het belangrijk dat het gewricht een redelijke soepelheid en beweeglijkheid heeft en ook pijnvrij is. Dit is zeer belangrijk voor de vlotte revalidatie na de ingreep. Als de patiënt in een goede conditie is zodra hij/zij de operatie ondergaat. Komt de patiënt ook in een goede conditie (zowel spierconditie als algemene conditie) weer uit de operatie.

De voorste kruisband wordt arthroscopisch (kijkoperatie) door uw eigen weefsel vervangen. Individueel wordt bepaald welke techniek er toegepast wordt. De twee meest gebruikte technieken zijn met de hamstringspezen of de patella pees. Beide operatie technieken hebben vergelijkbare resultaten.
1. De Hamstringtechniek (Semitendinosus-gracilis)
Tegenwoordig wordt een kruisband meestal hersteld door middel van één of twee pezen van de kniebuigers (hamstrings).Deze hamstringspezen (semitendinosus en gracilis) worden dubbel of zelfs vierdubbel ingebracht en vastgezet aan boven- en onderbeen.
2. De kniepeestechniek (Bone-patella-bone/bot-pees-bot)
Bij deze techniek wordt de kruisband gemaakt met de kniepees en de aanliggende botstukken. Deze botuiteinden van de pees worden vastgezet in het onder- en het bovenbeen.

Fysiotherapie
Voor de operatie.
Alvorens de operatie plaats zal vinden is het handig om fysiotherapie te volgen. Als de spieren rondom de knie in een goede conditie verkeren, kan de patiënt ervan uitgaan dat de nabehandeling relatief korter duurt dan normaal. Als de patiënt in een met een goede condite van de spieren de operatie in gaat komt de patiënt er ook met een goede conditie van de spieren weer uit. Fysiotherapie helpt om de spieren in conditie te brengen voor de operatie. De spieren van het bovenbeen (die de knie stabiliseren) zijn de quadriceps femoris (de bovenbeenspieren en de Hamstringgroepen (de kniebuigers). Deze spiergroepen kunnen worden getraind in het kader van spier uithoudingsvermogen, spierkracht en coördinatie. Om deze spieren te trainen zijn er verschillende trainingsmethodes. Elke fysiotherapeut heeft hiervoor verschillende trainingsmethodes en dus kan er niet vermeldt worden welke precies de beste is. Om hier antwoord op te krijgen kan de patiënt het beste met zijn/haar eigen fysiotherapeut contact op nemen.
Na de operatie.
Na de operatie zal de knie dik en stijf aanvoelen. Er zal ook sprake zijn van een verminderde bewegingspatroon. Eerst zal de fysiotherapeut ervoor zorgen dat de mobiliteit (bewegelijkheid) van de knie zal worden vergroot. Hier zijn bepaalde oefeningen voor, maar elke fysiotherapeut heeft zijn eigen voorkeur.
Daarna zal gestart worden met training om de knie weer een normaal belastingsniveau te laten krijgen.

Voor meer uitgebreide informatie verwijzen wij u naar:
http://www.fysio-groningen.nl